به گزارش تحریریه، با بهره‌گیری از ظرفیت قانونی ایجاد شده در آیین‌نامه اجرایی مولدسازی دارایی‌های دولت مصوب 24 اسفند ماه سال گذشته، هیأت عالی مولدسازی دارایی‌های دولت، نسبت به ارزش‌افزایی و واگذاری دارایی‌های مصوب اقدام می‌ کند.

در این خصوص، روش های نوین مورد استفاده مجری، عرضه فیزیکی از طریق حراج عمومی در بستر بورس کالا و همچنین از طریق اوراق ‌بهادارسازی و بازآفرینی ابزارهای مالی موجود در حوزه اموال غیرمنقول نظیرصندوق‌های سرمایه‌گذاری املاک و مستغلات و صندوق‌های زمین و ساختمان نسبت به ارزش‌افزایی و واگذاری دارایی‌های دولت است.

بر اساس آمار ارائه شده، تاکنون 3 هزار و 357 ملک درسراسر کشور برای مولدسازی شناسایی شده که از این رقم، واگذاری تعداد یکهزار و 387 ملک توسط هیات مولد سازی تصویب شده است.

همچنین در این راستا، یکهزار و 296 ملک برای واگذاری، ارزش افزایی شده که 91 ملک قیمت گذاری و چهار مورد دیگر در مرحله واگذاری و مولدسازی است.

*مولدسازی در مسیر زمان

«خصوصی سازی»، از سال 1380 تاکنون، فراز و نشیب های بسیاری را تجربه کرده است. در این میان ابلاغ سیاست های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی در سال های 1384 و 1385، شروع فرآیند اجرای طرح توزیع سهام عدالت در سال 1385، ابلاغ قانون اجرای سیاست های کلی اصل (44) قانون اساسی در سال 1387 و شکل گیری چالش های موردی در زمینه برخی از واگذاری های این سازمان از سال 1397، از جمله نقاط عطف مرتبط با فعالیت سازمان خصوصی سازی محسوب می شوند که هر کدام در جای خود تاثیرات شگرفی بر فرآیندهای اجرایی، اهداف و عملکرد این سازمان بر جای گذاشته است.

با توجه به دستورالعمل نحوه نظارت پس از واگذاری بنگاه ها و همچنین با توجه به بند «ب» ماده 25 قانون برنامه ششم توسعه، شرکت های تحت نظارت برای هرگونه اقدامی اعم از خرید، فروش، تحصیل، واگذاری، هبه، صلح، ترهین، توثیق، اجاره، تغییر کاربری و هرگونه معاملات بلاعوض دارایی های ثابت بنگاه و یا شرکت واگذار شده و ثبت صورت جلسات مجامع عمومی، هیات مدیره و نقل و انتقال اموال و املاک بنگاه‏های واگذار شده، نیاز به اخذ مجوز از سازمان خصوصی سازی دارند.

در این راستا با هدف تسریع در صدور مجوزها، سامانه مذکور به منظور صدور مجوزهای مورد نیاز شرکت ها تأسیس و راه اندازی و با سامانه های مستقر در سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و بانک مرکزی مرتبط شد.

در این چارچوب، به محض ثبت درخواست مجوز توسط شرکت، این سازمان به صورت کاملاً سیستمی و برخط، نسبت به انجام بررسی های لازم و صدور مجوز مربوطه اقدام می کند.

عملکرد سازمان خصوصی سازی در راستای صدور مجوزهای مذکور به شرح جدول زیر است:

*خصوصی سازی کاملا برخط

در این راستا این سازمان برای صدور مجوزهای برخط خود چند سامانه راه اندازی کرده است. سامانه پاسخ، سامانه ناظر، سامانه سیما و سامانه دبیرخانه هیات عالی مولد سازی دارایی های دولت از جمله سامانه های است که برای تسهیل در روند مولد سازی دارایی های دولت راه اندازی شد تا در این مسیر تمام مجوزهای مورد درخواست به صورت آنلاین و برخط صادر و سبب کاهش هزینه های مادی و معنوی شود.

سامانه پاسخ (پایگاه اطلاعات سازمان خصوصی سازی) یکی از درگاه های آنلاینی است که برای اطلاع رسانی شفاف در زمینه بنگاه های واگذار شده، شامل: میزان واگذاری، ترکیب خریداران، شرایط قراردادی و ... و همچنین به منظور اطلاع رسانی در خصوص شرکت های مشمول واگذاری شامل فهرست شرکت های مشمول واگذاری، میزان سهام قابل واگذاری و نوع فعالیت شرکت مشمول واگذاری، طراحی و پیاده سازی شد.

این سامانه در تاریخ 31 اردیبهشت 1401 همزمان با برگزاری نخستین رویداد بین‌المللی خصوصی‌سازی در اقتصاد ایران، توسط رییس جمهور رونمایی شد و از طریق وبگاه رسمی این سازمان در اختیار عموم مردم قرار گرفت.

سامانه ناظر، نیز با هدف انجام نظارت پویا بر بنگاه های واگذار شده، یعنی اطلاعات جامع نظارت سازمان خصوصی‌سازی طراحی و از ابتدای مهر ماه 1400 عملیاتی شد.

در این راستا، بازرسی های موضوع دستورالعمل، نحوه نظارت پس از واگذاری به صورت برخط و از طریق تکمیل فرم مندرج در سامانه مزبور و بارگذاری اطلاعات انجام می‎شود. همچنین با توجه به اینکه انجام عملیات در سامانه اطلاعات جامع نظارت، مستلزم ثبت نام توسط بنگاه ها و شرکت های مشمول واگذاری می باشد، گزارش خود اظهاری توسط شرکت ها در سامانه مذکور بارگذاری شده است.

سامانه سیما؛ درگاه دیگری است که در راستای پیگیری وصول مطالبات سازمان ناشی از واگذاری بنگاه ها راه اندازی شد.

این سامانه با هدف الکترونیکی سازی کلیه محاسبات و حذف عملیات های سنتی و دستی یعنی، ثبت چک ها و مشخصات آنها، تفکیک اقساط به اصل قسط و سود آن، تعیین مشخصات و پارامترهای پایه مانند نرخ جریمه، نرخ سود و ... برای هر قرارداد، ثبت انواع وصولی برای هر قسط با حالت های مختلف، مانند یک یا چند چک، یک یا چند فیش نقد، محاسبه جریمه و جایزه برای هر پرداخت راه اندازی شد.

ثبت تهاتر برای مطالبات موجود، اعمال تخفیف خوش حسابی و سایر تخفیف های قانونی (روی آخرین قسط یا اقساط پایانی)، ثبت استمهال روی چک ها، تعویض چک های استمهال شده با چک جدید، ثبت تعجیل در پرداخت یک یا چند قسط در سیستم، محاسبه جریمه تاخیر و جایزه تعجیل برای اقساط و چک های استمهال شده، استمهال مکرر یک چک، انتقال قرارداد به خریدار جدید، خاتمه قرارداد و انتقال باقی مانده سهام و مطالبات به صورت فروش سهام در وثیقه یا نقل و انتقال، به خریدار جدید، مشاهده قرارداد های منتقل شده و تسویه قرارداد به صورت تهاتر از دیگر کارکرد های سامانه سیما است.

همچنین در این سامانه، عملیات ثبت و نگهداری کلیه عملیات انجام شده بر روی داده های موجود در نرم افزار، ایجاد گزارش های مورد نیاز و سهولت دسترسی به آنها واتصال به سایر بانک های اطلاعاتی و وب سرویس های موجود در سازمان خصوصی سازی نیز انجام می شود.

این سازمان در عین حال برای شفاف سازی و ارائه اخبار و اطلاعات مولد سازی در بهمن سال 1401«سامانه دبیرخانه هیات عالی مولد سازی دارایی های دولت» را راه اندازی کرد.

*تالار مولدسازی دارایی‌های دولت و تحقق وعده شفافیت بی‌رحمانه

راه اندازی تالار مولدسازی دارایی‌های دولت، شفافیت سامانه ای را وارد مرحله ای تازه کرد و از رویکرد صرفاً اطلاعی و سامانه ایجاد کردن برای شناسنامه دار کردن دارایی‌های دولت، به درجه بالاتری یعنی رویکرد فعالانه در استفاده بهینه و بازدهی و بهره وری از این دارایی‌ها رسید.

تالار مولد سازی دارایی‌های دولت، عرصه ای برای تحقق همان شفافیتی است که وزیر اقتصاد آن را با عبارتی چون "شفافیت بی رحمانه" در مولد سازی دولت توصیف کرده بود.

پایان/